Zeewaardig en maar 7 gram
Telkens wanneer het gestormd heeft spoeden vogelaars zich naar het strand of naar een in zee stekende pier of havenhoofd. Het is een uitgelezen kans om echte zeevogels die door de wind richting kust zijn geblazen op korte afstand te zien langskomen. Maar je kunt ook landvogels op zee tegenkomen. Tijdens de trek moeten veel vogels de zee oversteken, bijvoorbeeld van de zuidpunt van Noorwegen naar het vasteland van Europa of van Schotland naar ons land. Dat is zo uitputtend dat, zodra ze een streepje land of een schip zien, ze daarop aanvliegen om uit te rusten. Van 12 tot 14 oktober was ik vogelen op het eilandje Helgoland, dat 100 kilometer van de Duitse en Deense kust in de Noordzee ligt. En daar wemelde het van de goudhaantjes, Regulus regulus, de kleinste landvogeltjes van Europa.

Goudhaantje in de rozenstruiken vlakbij het strand. Ze hebben zo’n honger, dat ze alle schuwheid laten varen. Foto AvBH
Een goudhaan is 9 cm lang en weegt VIJF gram! Volgetankt met energieleverende suikers uit bessen en vetten uit insecten, weegt hij nog maar ZEVEN gram, evenveel als een brief met een velletje papier erin. Zodra hun energievoorraad is aangevuld en het weer het toelaat vertrekken ze ‘s avonds van het eiland voor de volgende etappe. Door ‘s nachts te vliegen hebben ze in elk geval veel minder last van de vraatzuchtige meeuwen die hen in één hap doorslikken.
Wat brengt deze kleine diertjes naar Helgoland? Als er veel tegenwind en een hoge deining is, kun je je voorstellen dat er veel in de golven verdwijnen…. Toch redden de meeste het, hun uithoudingsvermogen is enorm.
Goudhaan
De kleinste Europese vogel weegt maar zes gram! Een brief weegt drie keer zo veel! Omdat goudhaantjes, Regulus regulus, zo klein zijn hebben ze vergeleken met grote vogels in verhouding een lichaam met een groter oppervlak en daardoor verliezen ze veel warmte. Om op temperatuur te blijven hebben ze veel voedsel nodig. In koude winters gaan er dan ook veel dood.
Eerder ging het al over de enorme afstand die de goudhaan als trekvogel ’s nachts over zee af kan leggen wanneer ze van Engeland of Noorwegen naar ons land vliegen. Zie hier.
Falsterbo – Zoetermeer: Goudhaantje
Nog maar net terug van Falsterbo in Zweden, waar grote aantallen trekvogels zich voorbereiden op hun lange en gevaarlijke tocht naar het zuiden, werd ik geconfronteerd met de sporen die zo’n lange reis bij vogels achterlaat.